Hacı Murat Kitap Özeti 01-Tolstoy

Hacı Murat kitap özeti, Kafkaslar diye bildiğimiz bölgede 1850’lerde yaşanan savaşta meydana gelen olayları özetlemektedir. Rus ordusunun karşısında dağınık haldeki Gürcüler, Dağıstanlılar, Çeçenler, Çerkezler vb. uzun yıllar mücadele etmişlerdir. Coğrafya zorludur, bölgede bulunan halklarda savaşçı bir gelenekten geldikleri için mücadelede çetin ve uzun sürmüştür. Kafkaslarda mücadelede ön plana çıkan Şeyh Şamil’dir. 25 yıl gibi bir süre Ruslara karşı mücadelesini koli imalatı sürdüren Şeyh Şamildir. Şeyh Şamil’in komutanlarından Hacı Muratın ise gözü pek, yiğit ve cesur biridir ve Ruslara kök söktürmüştür. Düşmana Kafkasları dar etmiş ve ağır bedeller ödetmiştir.

Şeyh Şamil’le Araları Bozulur

hacı murat

Bir gün Şeyh Şamil ve Hacı Muratın araları bozulur. Emrindeki adamlarını alan Hacı Murat, Şeyh Şamilden ayrılmış ve yıllarca savaştığı Ruslara teslim olmuştur. Şeyh Şamil’de kardeşini uçurumdan atmıştır.

Ruslar böyle birisinin kendilerine teslim oluşu karşısında şaşırmışlardır. Ancak teslim olması işlerine gelmiş ve şaşkınlıklarını kısa sürede üzerlerinden atarak ondan faydalanmak istemişlerdir. Ruslara Şeyh Şamil’i öldürebileceğini söylemektedir. Bu Ruslar için bir rüyanın gerçekleşmesi olacaktır. Hacı Muratın Ruslara teslim olduğunu duyan Şeyh Şamil, Murat’ın ailesini yakalatıp zindana attırmıştır. Ailesine düşkün olduğunu bildiği Hacı Muratı bu sayede dizginlemeyi ve bir yanlışın içine düşmesini engelleyeceğini düşünmektedir. Hatta teslim olmazsa ailesini öldüreceğini belirten mektupları da Hacı Murata iletmiştir.

Ruslar Oldukça Sıcak Karşılamışlardır

Ruslar tarafından oldukça sıcak karşılanan Hacı Murat, Rus kültürünü tanımak istemiş ve ona refakat etmişlerdir. Rusların amacı Hacı Murattan faydalanmaktır. Bunun için en doğru zamanı kollamaktadırlar. Hacı Murat ise bir yandan ibadetlerini yaparken bir yandan da içinde bulunduğu sıkıntılı durumdan çıkmanın hesaplarını yapmaktadır. Ailesinin Şeyh Şamil’in elinde oluşu onu tedirgin etmektedir. Ruslardan takas yoluyla ailesini getirmelerini istemektedir. Ailesi gelince kafası daha rahat olup bir isyan çıkarıp Şamil’in üstüne yürüyebilecektir. Bu isteğini kabul eden Ruslar ise hiçbir adım atmamaktadır, bu durum Hacı Muratı oldukça rahatsız etmektedir.

Bir tarafta bunlar olurken diğer yanda kendi içinde büyük bir çelişki yaşamaktadır. Çünkü yıllarca düşman görüp savaştığı ve kendisine yabancı gördüğü kültüre bugün sığınmış olması kendisine çok ağır gelmektedir. O yıllarca savaştığı düşmanlarına teslim olmuştu ve kendi halkına savaş açmasını istiyorlardı. Şeyh Şamil’e düşman olsa bile bu içinde bulunduğu çelişkili durumu izah etmekte yetersiz kalmaktaydı. Bu durum kendisine çok ağır gelmişti ve Rusların elinden kaçarak Şamil’in üstüne kendi imkânlarıyla yürüme kararı almasına sebep olmuştu.

Tek Başına Şeyh Şamil’in Üstüne Yürümek İster

Beraberindeki adamlarıyla beraber yürüyüş için ormana doğru gitmek isterler. Ancak Ruslar bu kadar asker ve silahlarına müsaade etmeyeceklerini söylerler. Bir anda atını tırısa kaldırır ve ormana doğru sürmeye başlar. Peşlerinden yetişen Rus askerleri onları durdurmak isterler ama askerleri öldürürler. Sağ kurtulan bir Rus askeri geri döner ve durumu haber verip yardım çağırır.  Hacı Murat ve adamları hızla uzaklaşmış ve hava karardığı için bir yerde durup hem atları hem kendilerini dinlendirmek istemişlerdir.

Bu esnada ayak sesleri duyulur. Gelenler Ruslar ve onlara yardım eden Kafkas milisleridir. Gelenler arasında Hacı Muratın düşmanları da vardır. Teslim olmaları için çağrıda bulunurlar.  İlk kurşun atılmıştır. İki taraftan birisi burada ölecek ve bu karşılaşma böylece sona erecektir.

hacı murat

Çarpışarak Şehit Olmuşlardır

Rus askerleri kalabalıktır ve sürekli yardım gelmektedir. 2 saat süren çatışma sonucu büyük oranda Rus askeri ve onlara yardım eden Kafkas milis öldürülmüştür. Hacı Murat kurşun yaralarına pamuk koyup çarpışmaya devam etmektedir. Fakat karşısındaki düşman çok güçlüdür ve sürekli yardım gelmektedir. Sonunda göğüs göğüse çarpışan Hacı Murat ve adamları orada ölürler.

Yazar hakkında

Tolstoy, 28 Ağustos 1828’de, ailesinin konağı olan Yasnaya Polyana’da dünyaya geldi. Konak Rusya’nın Tula eyaletindeydi. Ailenin dört oğlundan en küçüğüydü. Tolstoy’un annesi iki yaşındayken öldü, bunun üzerine babasının uzak kuzeni Tatyana Ergolsky çocukların sorumluluğunu üstlendi. 1837’de Tolstoy’un babası öldü ve Alexandra Osten-Saken çocukların yasal vasisi oldu.

Tolstoy evde Almanca ve Fransızca öğretmenleri tarafından eğitildi. Çok özel bir öğrenci değildi ama oyunlarda iyiydi.  Dini bağlılığı Tolstoy üzerinde önemli bir erken etkiydi.